De maatregelen tegen het coronavirus hebben grote impact op leven van kwetsbare kinderen en jongeren.
Voor de tweede week gaan kwetsbare kinderen en jongeren niet meer fysiek naar school, sportclubs of andere buitenschoolse activiteiten. Het Kinderrechtencollectief, waar Save the Children onderdeel van is, maakt zich zorgen over de kinderen en jongeren die al in een kwetsbare situatie zaten of die daar nu door de coronacrisis in belanden. Bijvoorbeeld kinderen met ernstige (meervoudige) beperkingen of psychische problemen. En kinderen die te maken hebben met kindermishandeling of armoede. Zij zitten nu verplicht thuis en missen de dagelijkse routine en zorg.
Oproep voor alle Nederlanders
Kinderen kunnen te maken krijgen met ruzies tussen ouders, fysieke en emotionele mishandeling of seksueel misbruik. “Nu kwetsbare kinderen thuis zitten, bestaat het gevaar dat zij uit het zicht raken”, geeft Laurien Koster aan, voorzitter van het Kinderrechtencollectief . “De overheid en alle Nederlanders roepen we daarom op om in deze crisis speciale aandacht te hebben voor kinderen in kwetsbare situaties en hun rechten te waarborgen.”
Dagelijks ritme waarborgen
De veranderingen in het dagelijks ritme die de aanpak van de coronacrisis met zich meebrengt, kunnen kinderen angstig en onzeker maken. Kinderen die al in een kwetsbare situatie leven, ondervinden direct de gevolgen. Het gaat dan om de naar schatting 90.000 tot 127.000 kinderen die jaarlijks slachtoffer zijn van kindermishandeling. En om de 264.000 minderjarigen die in een huishouden wonen met een laag inkomen.
Spanningen lopen op
Thuis kunnen de spanningen oplopen wanneer ouders hun baan (dreigen te) verliezen. Onderwijs op afstand is niet altijd mogelijk. Omdat internet en een laptop bijvoorbeeld niet beschikbaar zijn. Of doordat er thuis geen ruimte is om rustig aan school te werken.
Daarnaast zijn vluchtelingenkinderen in azc’s kwetsbaar. Zij verkeren in onzekerheid over hun toekomst én lopen nu ook gezondheidsrisico’s door het coronavirus. Ontvangstlocatie Ter Apel is per 15 maart gesloten. Hierdoor verblijven net aangekomen vluchtelingenkinderen in een noodonderdaklocatie. Thuisonderwijs en medische zorg moet ook voor hen gewaarborgd worden.
Zorg staat onder druk
Veel kinderen missen het contact met leeftijdsgenoten en met volwassenen met wie zij een veilige band hebben, zoals hun leerkracht. Juist leerkrachten, sporttrainers of familieleden hebben een signalerende functie. Zij trekken aan de bel als zij zich zorgen maken over de (thuis)situatie van een kind. Voor kinderen met al bestaande psychische zorg kan het verlies van betekenisvolle activiteiten zoals school, opleiding en vrijwilligerswerk heel lastig zijn. Bovendien valt voor sommige kwetsbare kinderen de zorg weg. Anderen krijgen te maken met wisselende behandelaars. En in veel gevallen valt het directe contact met hulpverleners weg. Ook kinderen en jongeren die in een gesloten instelling, een psychiatrische afdeling of in jeugddetentie verblijven zijn extra kwetsbaar door het verdwijnen van routine, continuïteit en aangepaste bezoekregelingen.
VN-Kinderrechtenverdrag
De overheid neemt nu ongekende maatregelen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Het is belangrijk dat ook in een crisissituatie het belang van het kind voorop staat. En dat bij de genomen (nood)maatregelen er altijd wordt gekeken wat het effect is voor kinderen en jongeren. Zodat kinderrechten ook in tijden van crisis worden gewaarborgd. De overheid heeft de verplichting geen enkel kind uit te sluiten bij de te nemen maatregelen. Zij moet bijvoorbeeld kinderen goed informeren. Ook moet de overheid zorgen dat kinderen de best mogelijke gezondheidszorg krijgen en dat zij goed onderwijs krijgen. Daarnaast moet het, juist ook in deze coronacrisis, mogelijk zijn voor kinderen om hun mening te geven over beslissingen die hen aangaan. Laurien Koster: “In deze onzekere tijden, is het naast de maatregelen die de overheid neemt van ongekend belang dat we naar elkaar om blijven kijken. Zeker naar de kinderen in kwetsbare posities op wie de broodnodige maatregelen die nu getroffen worden, extra veel impact hebben”.
Activiteiten van Save the Children
Samen met War Child en UNICEF hebben we ons succesvolle programma TeamUp aangepast naar TeamUp Thuis – simpele, veilige en bovenal leuke online oefeningen voor thuis. Spelen en bewegen kan kinderen namelijk helpen om deze moeilijke tijden het hoofd te bieden.
Ook denken we na over manieren waarop kwetsbare jongeren betrokken kunnen (blijven) worden bij de actuele ontwikkelingen. Zo gaan we binnenkort online in gesprek met onze Speaking Minds ambassadeurs om van hen te horen waar ze tegenaan lopen en waar ze momenteel behoefte aan hebben.
Wat jij kan doen
Maakt je je zorgen over de veiligheid van een kind? Bel dan met Veilig Thuis op nummer 0800-2000 (gratis) of ga naar de website van Veilig Thuis.
Save the Children is officieel lid van Het Kinderrechtencollectief.