Eerste kerst, sinds de oorlog is uitgebroken: “De atmosfeer van de Oekraïense kerst ontbreekt”

Khrystyna 
De achtjarige Khrystyna uit Kiev, heeft tijdens het hoogtepunt van het conflict dagelijks 5 tot 6 uur in een ijskoude kelder gezeten. Ze hoorde de bommen vallen.  

Haar moeder, Oksana, vertelt dat het haar van haar dochter grijs begint te worden. “Kijk nou naar haar, ze is nog maar acht jaar oud en heeft nu al grijze haren. Ik vertel het haar niet, maar als ik haar haar vlecht, springen de tranen in mijn ogen. Ze is nog zo klein, ze zou dit nooit mogen meemaken. 

Khrystyna kan ze nog herinneren hoe ze vorig jaar kerst vierde: “We moesten in de ochtend de cadeautjes van de kerstman openmaken, maar we deden het al in de nacht.” Ook dit jaar zal Oksana haar best doen om een mooie kerst te organiseren. Ook al zal het heel anders zijn.  

Dmytro 
De 15-jarige Dmytro woont met zijn moeder en zes jongere broers en zussen in het noorden van Oekraïne, vlakbij de grens met Rusland en Wit-Rusland. Toen de gevechten begonnen, sloten Dmytro, zijn zwangere moeder Olha en de rest van de familie zich een maand lang op in hun huis en leefden zonder elektriciteit of water. Ze gingen slechts om de paar dagen naar buiten om zoveel mogelijk voedsel te kopen bij de plaatselijke winkel. 

Tijdens de zomer vatte hun huis door kortsluiting vlam en brandde het tot puin af. De familie verloor al hun bezittingen. Met steun van hun gemeenschap hebben ze nu een nieuw huis gekocht in hetzelfde dorp. 

Normaal gesproken vieren ze Kerstmis door elk jaar een boom te kopen. Maar dit jaar niet, ze willen gewoon dat het conflict voorbij is en vreedzaam leven. “We willen niets, geen kerst, geen nieuwjaar. Hoe kunnen we het vieren? Er gaan mensen dood.” 

Karina 
Karina, van 12, is nu al twee keer van huis gevlucht. De eerste keer in 2014, vanwege de gevechten in Donetsk en dit jaar omdat er een bom viel vlak bij hun huis in Odessa. Ze wonen nu in het noorden van Roemenië, waar ze begeleiding krijgen van Save the Children in een ondersteuningscentrum.  

“Ik heb al mijn vrienden daar ontmoet,” vertelt Karina. “Ze organiseren trips, geven coupons en brengen eten, water en kleding. Soms moet ik huilen tijdens de begeleiding. Het raakt mij dan echt in mijn ziel. Gelukkig is er ondersteuning en compassie.”  

Kerst gaat heel anders zijn dit jaar. “Er ontbreekt iets. De atmosfeer van een Oekraïense kerst.”  

Iana en Pavlo 
Iana en Pavlo zijn 15 en 12. Ze wonen samen met hun ouders, vijf broers en drie zussen in Roemenië. Op 24 februari werden ze voor het eerst wakker door het geluid van explosies. Dit zou voor hen nog weken zo doorgaan.  

Het gezin moest onderduiken in de kelder, waar standaard een laag water in stond. “Elke keer dat we een explosie hoorde, vielen we op onze knieën om te bidden," vertelt Petro, de vader van Iana en Pavlo. De kinderen waren te bang om alleen naar de wc te gaan. Uiteindelijk stortte hun huis in, vanwege een explosie. Een buurman heeft hen toen naar het dichtstbijzijnde treinstation gebracht en uiteindelijk zijn ze in Roemenië terecht gekomen.  

Deze kerst missen ze hun oma heel erg. Normaal gesproken vieren ze het altijd met haar, maar deze keer zullen ze dit in twee verschillende landen moeten doen. “Boven alles is mijn wens voor mijn verlanglijst dat de oorlog stopt,” vertelt Iana. Pavlo beaamt dit, “ik wil dat de oorlog stopt, en als dat niet lukt een elektrische scooter.”  

Save the Survivors 
1 op de 6 kinderen wereldwijd groeit op in een conflictgebied. In 2021 ging het om 449 miljoen kinderen. Meer dan de helft hiervan (230 miljoen kinderen) woonde in een conflictgebied met een ‘hoge intensiteit’. Dit wil zeggen dat er meer dan 1.000 doden in één jaar waren. Zo ook deze kinderen in Oekraïne. Save the Children is er voor deze kinderen met noodhulp en psychosociale hulp. Meer weten?