Aan het woord is iemand uit de Afghaanse diaspora, die na de machtsovername door de Taliban haar land ontvluchtte en nu in Europa woont. Zij en anderen waren spreker op de mede door Save the Children georganiseerde bijeenkomst ‘Een toekomst voor Afghanistan’, in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Hoe moet het verder met het land waar augustus 2021 onverwacht een radicale machtswisseling plaatsvond? Met verschillende experts, Afghaanse diaspora en iemand van het ministerie van Buitenlandse zaken werd een interactief gesprek gevoerd hoe we kunnen bijdragen aan een toekomst voor Afghanistan.
 
Erg goed staat het land er niet voor, zoveel is duidelijk. Afghanistan wordt geconfronteerd met de grootste economische en voedselcrisis ooit, met meer dan 28 miljoen kinderen en volwassenen die humanitaire hulp nodig hebben (UN Global Humanitarian Needs Report 2023). Onder hen 6 miljoen mensen die op de rand van hongersnood staan. De humanitaire crisis treft elke provincie, ook hoofdstad Kabul en andere stedelijke gebieden. 

De situatie voor vrouwen en meisjes in het land wordt steeds verder aan banden gelegd. Meisjes mogen na de basisschool geen verder onderwijs volgen, voor vrouwen is het moeilijk om te werken en sinds eind vorig jaar worden zij van de universiteiten geweerd. Op kerstavond kwam daar een verbod voor vrouwen om te werken bij NGO’s bovenop. Save the Children en andere (internationale) hulporganisaties pauzeerden daarop hun hulpprogramma’s. Zonder vrouwelijke medewerkers kan en wil de organisatie niet draaien en kunnen kwetsbare vrouwen en kinderen niet worden bereikt. 

De vraag die de deelnemers aan het debat verdeelt is simpel gezegd of er moet worden gesproken en gehandeld met de facto autoriteiten of zelfs dat de Taliban erkend moet worden of dat ieder contact moet worden vermeden. 

"De Taliban gaat niet veranderen, er is geen Taliban 2.0. De beweging gaat ook niet weg en internationale boycots hebben, zo leert de geschiedenis, weinig opgeleverd", zo zegt de een, "we zullen het er mee moeten doen en protest zal moeten komen uit de Afghaanse bevolking zelf, want militair, zoals in 2001 door de Amerikanen gaat het niet gebeuren."
 
"Iedere (financiële) steun aan dit regime moet worden stopgezet", zo betoogt een ander. 'Er is sprake van gender-apartheid", waarmee wordt gedoeld op het wegcijferen van vrouwen uit het publieke leven, "Tegen apartheid in Zuid-Afrika stond de hele internationale gemeenschap op, waarom gebeurt dat nu niet?", zo vraagt een volgende spreker zich af.  

Er waren ook mensen van hulporganisaties aanwezig. "Het is beter om de Taliban te erkennen", zegt een van hen. "Er is ook niet sprake van een ongedeelde autoriteit, de meningen onder hen verschillen ook." Na het verbod aan hulporganisaties om met vrouwelijke personeel te werken, was er veel solidariteit onder de hulporganisaties: de werkzaamheden werden per direct gepauzeerd. 

Dat bracht verandering in de opstelling, in bijvoorbeeld de gezondheidsprogramma’s mogen vrouwen weer functioneren, al is nog maar een klein deel van de werkzaamheden opgestart en wordt het werk pas hervat na uitdrukkelijke garanties dat vrouwen veilig en zonder restricties aan de slag kunnen. Een andere hulpverlener zegt: "Erkenning van de Taliban hoeft niet, maar we moeten wel in contact blijven en in dialoog, zodat we onze hulpverlening kunnen voortzetten. De humanitaire noden zijn enorm."

De avond in Pakhuis de Zwijger werd georganiseerd door Cordaid, HealthNet TPO, Save the Children en Stichting Vluchteling, in samenwerking met Sahar Shirzad en Pakhuis de Zwijger.