Manar (8) heeft haar draai gevonden, ondanks dat ze samen met haar zusje zonder ouders in Nederland aankwam

Als kind zonder ouders noodgedwongen vluchten uit je thuisland. De achtjarige Manar vluchtte samen met haar zusje (7) een paar maanden geleden uit Syrië. Eenmaal in Nederland kon zij voor het eerst in haar leven naar school. Manar kwam binnen als een stil en teruggetrokken meisje maar durft zich steeds meer open te stellen, mede dankzij TeamUp.

Als alles nieuw is

Ons sport- en spelprogramma TeamUp op School biedt psychosociale ondersteuning aan kinderen in de basisschoolleeftijd op hoofdzakelijk nieuwkomersscholen. Tijdens de activiteiten van TeamUp wordt weinig taal gebruikt, waardoor alle kinderen kunnen meedoen – ongeacht de taal die zij spreken. Volgens leerkracht Nick, die wekelijks TeamUp sessies begeleidt in een aantal taalklassen, is de non-verbale communicatie een enorme pré: “Zonder al te veel woorden te gebruiken kun je spellen doen die gekoppeld zijn aan een bepaald thema. Vandaag ging het over hoe je elkaar kunt helpen.”

Voor Manar was het allemaal even wennen. Voor het eerst naar school, met als focus de Nederlandse taal leren. Tijdens de TeamUp sessies heeft ze plezier en kan ze haar hoofd even leegmaken. Manar houdt erg van sporten en buitenspelen en komt hierdoor bij TeamUp helemaal tot bloei. “In Syrië waren mijn leukste herinneringen spelen en rennen en naar de winkels gaan”, vertelt ze.

Gevoel van veiligheid

Mariamne, directeur van de taalklassen op de school, is ook enorm enthousiast over TeamUp. Ze ervaart van dichtbij wat het voor kinderen als Manar betekent. “Manar is bij ons gekomen als een heel stil en rustig meisje. Het is heel bijzonder om te zien hoe zij zich heeft ontwikkeld, mede dankzij TeamUp. Zij durft zich nu veel meer open te stellen. De kinderen bij ons op school hebben alles wat ze kenden achter zich moeten laten. Daarom is het extra belangrijk dat kinderen zich hier welkom en veilig voelen.”

Wat TeamUp betekent voor kinderen als Manar

“Op een reguliere school, waar kinderen de Nederlandse taal beheersen, kun je in gesprek gaan over hoe ze zich voelen. Is een kind verdrietig, dan kun je daarnaar vragen en kan een kind ook uitleggen wat er aan de hand is. Dit is lastiger voor kinderen die de Nederlandse taal nog niet spreken. Tijdens TeamUp leren kinderen zich openstellen en voelen ze bepaalde emoties waar je als TeamUp begeleider op dat moment op kunt reageren,” vertelt Mariamne.

Juist dit is belangrijk voor kinderen die al veel hebben meegemaakt. Zo ook voor Manar. Haar vader is overleden en haar moeder woont nog in Syrië. Samen met haar zusje woont ze bij hun oom, waar er goed voor hen gezorgd wordt. Toch blijft het onvoorstelbaar dat kinderen hier zonder ouders heenkomen, vertelt Mariamne.

De meerwaarde van het werken met thema’s

Leerkracht Nick: “Met TeamUp werk je in thema’s. Vandaag stond de TeamUp sessie in het teken van anderen helpen en zelf om hulp vragen. Door hier op een speelse manier aandacht aan te besteden, kun je dit met hen in praktijk brengen. Kinderen die hierheen komen hebben vaak veel meegemaakt. Door TeamUp en de sociale vaardigheden die ze leren, help je hen verder in hun ontwikkeling.

Met Manar gaat het goed. Ze vindt TeamUp erg leuk en maakt op school steeds meer vriendinnetjes. Wat ze later wil worden, weet ze nog niet. Wel wil ze graag wonen in een mooi wit huis met het liefst een trampoline.

Foto's: Kris Pouw

Anoek Binnerts is vanuit Save the Children, War Child en UNICEF Nederland trainer en coach bij TeamUp op School

TeamUp werkt ook met een ‘time-out plek,’ zodat kinderen op ieder moment kunnen aangeven even niet meer met de les mee te willen doen. Volgens Anoek is dit heel belangrijk: “Soms weet je de verhalen niet, maar je houdt rekening met dat er vreselijke dingen gebeurd kunnen zijn. In een les wordt er soms bij een kind iets getriggerd, waarvan je als leerkracht niet weet wat er precies getriggerd wordt. Dan hebben ze wel de vrijheid, vertrouwen en veiligheid om te zeggen: ik doe nu even niet mee.”