Overslaan en naar de inhoud gaan

De wereld van:
Drie kindverhalen van Aysum (17), Lionel (14) en zijn zusje Leonie (11) en Max (10)

In deze serie ziet u kinderen die nieuw perspectief kregen dankzij ingrijpen van Save the Children. Zij konden geholpen worden met voeding en bescherming.

Dit is een artikel uit cover save magazine april 2025: Thema Save the Children in Nederland

'Ik wil dat praten over een scheiding niet langer taboe is'

Aysun (17) is jongerenambassadeur van Save the Children en zet zich in voor kinderen van gescheiden ouders. Zelf heeft ze meegemaakt hoe moeilijk de scheiding van ouders kan zijn. Daarom wil ze graag dat kinderen hun verhaal kunnen delen en hulp krijgen. 

Portret Aysun

"Er zijn veel jongeren met grote problemen door de scheiding van hun ouders. Dat daar vaak zowel mentaal als fysiek geweld bij komt kijken, weet bijna niemand. Want erover praten is taboe. Er is schaamte, maar ook angst, want ouders dreigen dat kinderen er niet over mogen praten. Op deze jongeren zoom ik in als ambassadeur. En dan niet alleen in Nederland, maar breder in het Westen, omdat echtscheidingen in veel westerse landen steeds meer aan de orde zijn.

Helaas komt mijn motivatie uit mijn persoonlijke ervaringen. Mijn ouders zijn gescheiden in een vijandige sfeer. Ik was toen tien jaar en heb veel ruzies en huiselijk geweld meegemaakt. Ook mijn broertje, die toen vijf was, kreeg alles al mee. Onze ouders konden dat niet verbergen. Ik weet zeker dat veel kinderen en jongeren dit meemaken. Ik wil mijn eigen ervaringen heel graag inzetten om hen verder te helpen. Mijn wens is dat ze hun verhaal kunnen delen en hulp krijgen, want ik denk dat het nog veel meer schade veroorzaakt als ze er niet over praten.

Ik ga een toolkit maken voor leerkrachten in het basisonderwijs. Zij kunnen daarmee een workshop geven aan hun leerlingen en zo het gesprek op gang brengen. Zodat de kinderen zich uitgenodigd voelen en handvatten krijgen om erover te praten. Ik denk dat kinderen in de basisschoolleeftijd makkelijker praten dan tieners. Daarom richt ik me op hen. De komende maanden hoop ik alle informatie voor de toolkit bij elkaar te verzamelen, in samenwerking met professionals van andere organisaties, zoals psychologen. Mijn doel is dat het over een halfjaar klaar is voor gebruik.”

Participatie van kinderen en jongeren
Save the Children gelooft in de kracht van kinderen en jongeren. Daarom betrekken we jongerenambassadeurs bij onderzoek, advies, overhandigingen, publicaties in de media én in projectontwikkeling. Het is voor kinderen en jongeren een fundamenteel recht om mee te praten. Ook leidt hun inspraak ertoe dat onze activiteiten effectiever en waardevoller zijn. Door goed te luisteren, leren we wat zij belangrijk vinden en waarin we hen kunnen ondersteunen. Bovendien ervaren zij hierdoor dat hun mening ertoe doet en vergroot het hun zelfvertrouwen.

'Elke woensdag- middag sporten met TeamUp'

Sinds twee jaar wonen Lionel (14) en zijn zusje Leonie (11)* in Neder-land. Samen met hun ouders en twee jongere zusjes vluchtten ze uit Syrië. Vanuit een kleine caravan in een asiel-zoekerscentrum ver tellen beiden hoe het nu met ze gaat. 

Portret Lionel en Leonie

Lionel zit in het derde jaar van de middelbare school: “Ik vind het fijn om in Nederland te zijn en naar school te gaan. Elke dag fiets ik een half uur heen en terug. Mijn lievelingsvakken? Neder­lands én muziek. Ik hou van voetbal, gamen, drummen en kickboksen. Ik wil later professioneel kickbokser wor­den. Sport is belangrijk voor mij. Op het azc voetballen en tafeltennissen we regelmatig. Op donderdag komt er altijd een voetbaltrainer bij ons langs, maar verder is hier niet zoveel te doen. Wel is er op woensdagmiddag altijd TeamUp. Met de andere kinderen die hier ook verblijven speel ik dan trefbal of volleybal. En je kan er met iemand van het TeamUp­team praten als je dat wil. Van mij mag er wel twee keer in de week Team Up zijn.”

Op het kamertje van Leonie – dat ze deelt met haar twee zusjes en een grote teddybeer – hangen prachtige teke­ningen. “Die heb ik zelf gemaakt. Ik hou van tekenen. Op school vind ik lezen en rekenen het leukst. Ik kan ook al goed Nederlands schrijven. Hier op het azc heb ik een paar vriendinnetjes waar ik vaak mee buiten speel en ga fietsen. Dat vind ik leuk. Ook gaan we samen naar TeamUp op woensdagmiddag, waar we bijvoorbeeld tik­kertje doen. Je hoeft niet per se mee te doen als je geen zin hebt of verdrietig bent. Wat ik later wil worden? Advocaat en daarna minister­president van Nederland. En ik wil graag samen met papa, mama, mijn broer en zusjes in een echt huis wonen.”

* Lionel en Leonie zijn gefingeerde namen, gekozen door de kinderen zelf.

 

Wat is TeamUp?
TeamUp is een psychosociaal programma van Save the Children en War Child en is actief binnen opvanglocaties en nieuwkomersscholen. Sinds 2016 hebben ruim 35.000 (in 2024 waren dit er 8.862) kinderen tussen 6 en 18 jaar meegedaan met de sport-, spel en bewegingsactiviteiten van TeamUp. Kinderen leren hier spelenderwijs om te gaan met emoties zoals angst, boosheid en verdriet. De sessies zijn altijd op vaste dagen en tijden met dezelfde begeleiders. Dit zorgt voor stabiliteit, structuur, verbondenheid en een veilig gevoel.

‘Bij TeamUp helpen we elkaar'

Zo’n 2,5 jaar geleden vluchtte Max (10) samen met haar moeder, vijf zus-sen en twee broers vanuit Syrië naar Nederland. Inmiddels zit ze in groep 6 van een speciale nieuwkomersschool. Max: “Lezen vind ik het allerleukste om te doen én met de hele klas naar TeamUp.” 

Portret Max

Als de rest van de klas fruit gaat eten en daarna de jassen aantrekt voor het speelkwartier, kletst Max in de gymzaal gezellig over school, vriendinnetjes en TeamUp. Max: “Ik vind school heel leuk. Ik houd van rekenen en lezen. Thuis heb ik ook veel boeken en ik ga graag samen met mijn zusjes kleuren en verven.”

Twee keer in de week gaat de hele klas naar de gymzaal voor TeamUp-lessen, die door twee juffen wordt gegeven. “Juf vraagt altijd eerst hoe het gaat. Een duim omhoog betekent goed, een duim in het midden is het gaat wel. En als het niet goed gaat, dan gaat de duim naar beneden. Je hoeft dan ook niet mee te doen. Er is een speciaal time-outhoekje om even niks te doen.” Tijdens zo’n time-out is er altijd ruimte voor kinderen om met een juf te praten. Maar niks hoeft. Vandaag steekt Max twee duimen omhoog!

In de gymzaal liggen allerlei sport- en spelattributen. “Vaak beginnen we met tikkertje. Dan krijgt je een lintje als een staart achter in je broek. De tikker moet die dan afpakken. Of we stapelen blokken op die je moet omgooien. Ik win heel vaak. Dat vind ik leuk. Maar het is ook niet erg als ik verlies. Ik word nooit boos. Er zijn ook kinderen in de klas die nog niet alles snappen. Zij praten niet goed Nederlands. Dan vind ik het fijn om ze te helpen. En als er iemand valt, geven we altijd een hand om te helpen. Dat leren we ook van de juffen.”

TeamUp op School
Bij TeamUp leren kinderen door te bewegen. Spelenderwijs leren kinderen omgaan met emoties, krijgen ze meer vertrouwen en sociale contacten en bouwen zo aan hun toekomst. Het hoofd zakelijk non-verbale programma biedt sport-, spel- en bewegingsactiviteiten. Deze zijn gekoppeld aan acht sociaal-emotionele thema’s, zoals ‘Vriendschap en Vrienden’, ‘Stress’ en ‘Conflict’. TeamUp op School is gestart in het nieuwkomersonderwijs, maar is geschikt voor alle kinderen, ook in het reguliere onderwijs. TeamUp op School is een programma van Save the Children en War Child in samenwerking met de CED-Groep.

Fotografie Aysun: © Janus van den Eijnden
Fotografie Lionel & Leonie, Max: © Anneke Hymmen