Wij ondervroegen meer dan 500 gevluchte kinderen en verzorgers uit 16 verschillende landen. Uit het rapport, getiteld “Hope and Harm”, bleek dat 56% van de kinderen uit Azië, het Midden-Oosten en Afrika die op de enquête reageerden, aangaven zich in gevaar te voelen tijdens hun reis naar Europa. Drie op de vier kinderen gaven aan dat dit door nare ontmoetingen met de politie kwam.  

Groot verschil 
Slechts 18% van de ondervraagde kinderen uit Oekraïne voelde zich in gevaar toen ze naar andere Europese landen vluchtten, en geen van hen noemde bedreigingen van de politie of smokkelaars. Ze meldden wel dat ze te maken kregen met pesterijen, een afname van hun zelfvertrouwen en het missen van hun vader in hun gastland. 

Kinderen uit landen als Afghanistan en Syrië meldden dat ze werden geslagen en bedreigd door grensbewakers en dat ze in bossen en bergen sliepen. Een kind in Griekenland zei: “Ik werd door de Griekse politie hard op mijn arm geslagen. Ze namen al mijn kleren mee en stuurden ons terug naar Turkije.” 

Omar  
De achttienjarige Omar* uit Syrië had een soortgelijke ervaring toen hij op negenjarige leeftijd naar Europa reisde om aan de oorlog in zijn thuisland te ontsnappen. “De weg hiernaartoe was extreem gevaarlijk, maar we wisten dat we zouden sterven als we thuis zouden blijven.” Hij reisde samen met zijn familie per vliegtuig naar Turkije. “Toen gingen we van Turkije naar Griekenland; het was gevaarlijk. We hebben het drie keer geprobeerd. Sommige mensen werden ontvoerd of geslagen door politieagenten.” 

Omar en zijn broers en zussen namen uiteindelijk een overvolle opblaasbare boot naar Griekenland, die 20 meter uit de kust zonk. “Ik was klein; Ik kon niet zwemmen en het was erg diep. Godzijdank is er niemand gestorven”, vertelt Omar, die uiteindelijk Zweden bereikte, waar hij nu status heeft. “Dit is geen normale reis. Ik wil alle politici vertellen dat ze de reis makkelijker moeten maken. Niemand zou ervoor kiezen om het risico te lopen om te sterven als het in hun thuisland niet gevaarlijk was.” 

Het gastland 
Ondanks de mishandeling die kinderen tijdens hun reizen te verduren kregen, meldden veel van de ondervraagde kinderen dat ze zich in hun gastland veiliger voelden dan thuis. Eén kind verklaarde dat er nu “geen bommen, geen raketten” zijn. 

Sommige vluchtelingen uit Oekraïne benadrukten dat hun ontvangst in hun gastland in de loop van de tijd in negatieve zin was veranderd, waarbij één kind zei: “Als je de straat op gaat en Oekraïens of Russisch spreekt, kunnen ze je pesten. Er zijn slechte woorden geschreven over Oekraïne in de buurt van onze school.” 

De EU 
De nieuwe EU-wet inzake migratie en asiel zorgt ervoor dat schendingen van de rechten van het kind mogelijk blijven. Onder het nieuwe systeem worden kinderen die illegaal aankomen geconfronteerd met het vooruitzicht op vastzetting in een gevangenis en beperkingen op hun bewegingsvrijheid. Dit heeft een negatieve invloed op hun toegang tot goede zorg, onderwijs en gezondheidszorg.  

Kinderen die vluchten zetten alles op het spel voor een veiliger leven in Europa, maar worden geconfronteerd met nieuwe gevaren op en over de grens. Zoveel kinderen, inclusief degenen die aan dit onderzoek hebben deelgenomen, worden geconfronteerd met geweld aan de grenzen, discriminatie en onmenselijke omstandigheden. Dit is een groot schandaal, dat aangepakt moet worden. 

Kinderen op de vlucht zijn in de eerste plaats kinderen en moeten met waardigheid worden behandeld. Ze hebben recht op bescherming, onderwijs en gezondheidszorg. Het verwelkomen van vluchtelingen uit Oekraïne heeft laten zien, dat het ook anders kan, maar de nieuwe EU-wet inzake migratie en asiel negeert deze lessen.