Het probleem: geen toegang tot veilig drinkwater 
Toegang tot schoon drinkwater is in Hafun district, in het oosten van Somalië aan de kust, niet vanzelfsprekend. Aanhoudende droogtes en verschillende cyclonen hebben ervoor gezorgd dat een groot deel van de basisinfrastructuur niet op orde is in dit arme gebied. Zo is er zout water in veel waterputten binnengedrongen als gevolg van verzilting. Ook zijn er waterputten opgedroogd of vervuild. Op de korte termijn wordt dit opgelost met het direct leveren van drinkwater via watertransport, en met het beschikbaar stellen van chloortabletten en andere waterzuiveringsproducten. Dit is echter geen duurzame oplossing. 

Oplossing: van zout zeewater naar zoet drinkwater 
En dit is waar het innovatieve bedrijf Elemental Water Makers om de hoek komt kijken. Zij introduceren en installeren ontziltingsmachines, ter grootte van een zeecontainer, op plekken waar te weinig zoet water is. Ontzilting wordt alleen toegepast als noodzaak wanneer zoetwaterbronnen onvoldoende zijn. Bijvoorbeeld door de groeiende invloed van klimaatverandering in afgelegen gemeenschappen. 

Samen met Elemental Water Makers installeert Save the Children een ontziltingsmachine die werkt op zonne-energie in Hafun district. Op deze manier werken we aan een duurzame toegang tot schoon drinkwater. Dit is van belang op meerdere fronten: 

• Wanneer kinderen en hun families toegang hebben tot schoon drinkwater, vermindert dit het aantal ziektes als gevolg van drinken en gebruik van verontreinigd water. 

• Schaarste van hulpbronnen kan tot conflicten leiden. Toegang tot schoon drinkwater vermindert dus de kans op conflicten, omdat er dan minder schaarste is aan zoet water.  

• Het project is een vorm van klimaatadaptatie. Met het oog op klimaatverandering zullen gemeenschappen in Somalië moeten omgaan met langere droogtes. Dit betekent ook dat men watervoorziening op een andere manier moet regelen. Dit is een vorm van duurzame ontwikkeling. 

Samenwerking met overheden en gemeenschappen 
Om te zorgen dat de ontziltingsmachine lange tijd dienst blijft doen, werken we samen met partnerorganisaties en overheden ter plaatse. Zo wordt er samengewerkt met het Somalische Ministerie van Energie, Mineralen & Water, het lokale waterbedrijf verantwoordelijk voor de watervoorziening in Puntland, de lokale overheid van het district Hafun en vertegenwoordigers van bewoners.  

Het onderhoud en het gebruik van de ontziltingsmachine zal uiteindelijk helemaal door gemeenschappen en bewoners ter plaatse gedaan worden. Daarom worden zij er vanaf het allereerste begin bij betrokken. Uiteindelijk heeft de gemeenschap de gehele verantwoordelijkheid. We zetten gemeentelijke waterbeheercommissies op: groepen mensen die verantwoordelijk zijn voor het beheer en onderhoud van de ontziltingsmachines.  

Trainen van engineers 
De basisonderdelen van de ontziltingsmachine zijn in Scheveningen gemaakt door Elemental Water Makers. Somalische engineers van Save the Children kregen in Scheveningen training van Elemental Water Makers. Zij leerden hoe ze de ontziltingsmachine ter plaatse in elkaar moeten zetten. De basisonderdelen werden vervolgens per schip getransporteerd naar Hafun.

Inmiddels hebben de engineers de ontziltingsmachine in elkaar gezet. De ontziltingsinstallatie en bijbehorende distributiepunten zorgen nu voor toegang tot schoon, zoet en veilig water voor de gemeenschap in Hafun.

Hoe toegang tot schoon water het leven voor Samiya (14) verandert
Samiya* is 14 jaar en woont in de kustplaats Hafun met haar moeder en 9 broers en zussen. Jarenlang had het gezin moeite om toegang te krijgen tot schoon water. Hun enige waterbron was een afgelegen en onbedekte put, waarvandaan ze water haalden vervuild met stof en puin. Dat water was ongeschikt als drinkwater. Af en toe kwamen tankwagens langs hun gemeenschap met schoon water, maar dat werd tegen een hoge prijs verkocht. Ook flessenwater was erg duur. Samiya vertelt: “Ik ben blij dat als ik nu thuiskom van school, ik schoon water kan drinken. Het nieuwe water smaakt zo fris en koud. Iedereen zou over goed water moeten beschikken, net als wij nu.”

De moeder van Samiya is ook blij met de nieuwe watertappunten. “We zijn dankbaar met de nieuwe distributiepunten, het is veel beter dan voorheen. In de toekomst hoop ik op meer distributiepunten en leidingen die water rechtstreeks naar de huizen brengen. We kunnen het water voor alles gebruiken: drinken, koken en wassen.”