Toen het conflict in Oekraïne eind februari begon, kwam Save the Children meteen in actie om hulp te verlenen. Niet alleen in Oekraïne zelf, maar ook in de buurlanden Polen, Litouwen en Roemenie, waar veel vluchtelingen de grens overkwamen. Enkele medewerkers van Save the Children Nederland besloten om er ter plekke te gaan helpen, onder andere in Oekraïne en Roemenië.

William Arink ging 6 weken naar Oekraïne
Willian Arink is HR-adviseur bij Save the Children Nederland. Hij vertrok naar Oekraïne om daar personeel te werven. Aangezien er nu veel noodhulp nodig is in Oekraïne, moeten er ook mensen zijn die de hulp daadwerkelijk kunnen bieden. Om alle diensten en goederen aan de kinderen in Oekraine te kunnen leveren, moet Save the Children in Oekraïne van 36 naar circa 200 medewerkers groeien. Dat lijkt veel, maar Oekraïne is een ontzettend groot land. Al deze mensen aannemen is een grote administratieve klus, want zij moeten allemaal contracten en salarissen krijgen. Ook wordt iedereen uitgebreid getraind in Save the Children principes, zoals in het veilig en verantwoord omgaan met kinderen.

William vertelt wat hij in Oekraïne doet
"Ik ben voornamelijk bezig met het werven van lokale staf op verschillende posities, waarbij bijna iedere sollicitant aangeeft iets te willen bijdragen aan het land en de mensen. Velen zijn door de oorlog hun baan verloren. ‘5 miljoen banen verdwenen’ stond er recent in de krant, als ik mij dat goed herinner. Ook veel mensen die zijn ontheemd reageren op vacatures, dan is het extra motiverend als we ze aan een baan kunnen helpen. Er wordt dan wel regelmatig enige flexibiliteit van ons verwacht. We hebben al een aantal keer meegemaakt dat we iemand hadden aangenomen in Chernivtsi, die daarna meedeelt bij familie in Kiev te gaan verblijven, 500 kilometer verderop. Save the Children biedt in het hele land hulp, dus soms lukt het dan om deze medewerker in zijn/haar nieuwe woonplaats over te plaatsen. Ik wist dat Oekraïne groot was, maar ik berekende dat de Russische grens ongeveer net zover weg is van L’viv als mijn woonhuis in Hilversum.”

De mensen die voor Save the Children in Oekraïne werken, werken vanwege het vele werk dat moet gebeuren zes dagen per week. Op zondag is William vrij en trekt hij er vaak op uit, om iets van de omgeving te zien.

Voorzorgmaatregelen
"Voordat ik vertrek check ik of alles in mijn rugzak zit: een opgeladen telefoon, power bank, eerste hulp kit, geld, pasjes, paspoort, Save the Children ID-kaart, tandenborstel, verschoning, en zo nog wat dingen van mijn lijstje. Ik ben ten slotte in een land in oorlog en moet altijd voorbereid zijn als ik niet meer terug naar mijn hotel kan. Zo heb ik ook twee apps op mijn telefoon: één om twee keer per dag aan te geven waar ik ben, en een tweede om het luchtalarm ook via mijn telefoon te ontvangen.

De zondag is een mooie dag om L’viv te verkennen. Een prachtige stad, vol met mooie mensen, spelende kinderen op de pleinen en in de parken, er wordt muziek gemaakt, overvolle terrassen – de oorlog lijkt hier ver weg. In de kerken die ik bezoek zie ik vooral vrouwen. Ze steken kaarsen aan en maken veel kruistekens en buigingen. Ik vermoed dat het moeders zijn die zich zorgen maken over hun zonen aan het front, maar zeker weten doe ik dat natuurlijk niet”. 

Veronica vertrok naar Roemenië, haar tweede thuis
Veronica werkt voor Save the Children in Nederland, maar zodra de oorlog in Oekraïne uitbrak, besloot ze om naar Roemenië te gaan om daar kinderen en hun families uit Oekraïne te helpen. Roemenië is een tweede thuis voor haar, ze is opgegroeid in Moldavië, en is een Roemeense burger. Ze voelt zich daarom verbonden met de regio. Zij zorgt er samen met collega’s voor dat er genoeg financiering is om kinderen en families uit Oekraïne op te vangen, door financiering bij grote donoren aan te vragen. Ook helpt ze vanwege haar talenkennis mee aan de grens met de eerste opvang van mensen die Oekraïne ontvluchten. Haar standplaats is Suceava, een uur rijden van de grens met Oekraïne.

“Ik kan me herinneren dat ik vroeger als leerling naar Suceava ging om haar middeleeuwse fort en UNESCO-werelderfgoed kloosters te bezoeken. Deze keer is mijn doel anders; Suceava ligt op een uur rijden van de Siret grens, waar duizenden kinderen en hun families vanuit Oekraïne naar Roemenië vluchten.”

Veronica vertelt over haar tijd in Roemenië
In april ging Veronica naar de grens bij Siret, om daar te helpen met vertalen en om gegevens te verzamelen over waar mensen die Oekraïne ontvluchten, behoefte aan hebben.

"Mensen gaan de grens over in hun eigen auto’s, gedeelde voertuigen of te voet. Ze worden in Roemenië verwelkomd, door een grote groep van medewerkers en vrijwilligers van lokale autoriteiten en niet-gouvernementele organisaties, zoals Save the Children. Er staan allerlei tenten waar mensen informatie kunnen krijgen, maar waar ook water, eten en andere benodigde artikelen worden uitgedeeld. Ik ben hier om mijn Roemeense, Russische en Oekraïense basistaalvaardigheden te gebruiken, door ons team en vrijwilligers te ondersteunen bij het verzamelen van gegevens. We willen namelijk graag van de mensen die vluchten weten waar ze behoefte aan hebben. In de hele regio gebruiken we één enquête om snel gegevens te verzamelen. We brengen trends in kaart, die betrekking hebben op de behoeften van gezinnen tijdens hun vlucht. De gegevens helpen bij het bepalen welke hulp we moeten bieden, en zorgen ervoor dat we degenen helpen die het meest nodig hebben.  

Ik heb met veel families gepraat. Bijna allemaal moeders met kinderen, vaak tantes, oma’s en opa’s. Sommige hadden een duidelijk idee van waar ze heen gingen; Roemenië of een ander land in de Europese Unie. Maar veel wisten niet of ze in Roemenië zouden blijven en voor hoelang. Er zijn ook families die om verschillende redenen tijdelijk terugkeren naar Oekraïne.”

Leren van de kennis van anderen 
In de hoofdstad Boekarest heeft Veronica een ontmoeting met medewerkers van Save the Children die al jaren in Roemenië werken. 

“We leren van hun ervaringen en kennis over de lokale context. Ook bespreken we de volgende stappen van onze hulp. Dit is nodig om tegemoet te komen aan de behoeften van het grote aantal kinderen en hun families die op doorreis zijn. En ook aan degenen die besluiten om voor langere tijd in Roemenië te blijven. In de tussentijd hebben we goedkeuring gekregen op de voorstellen die we hadden ingediend bij grote donateurs, dus we hebben de middelen om te helpen daar waar dat het meest nodig is. Het is heel geruststellend om de solidariteit en vrijgevigheid van het grote publiek in veel landen in Europa en over de hele wereld te zien. We zijn vastbesloten om onszelf verantwoordelijk te houden voor de beloften die zijn gedaan aan onze supporters, medewerkers, donateurs, regerings- en niet-gouvernementele partners. Maar in de eerste plaats: aan kinderen en gezinnen in nood.”