Oeganda herbergt 1,4 miljoen vluchtelingen, het hoogste aantal in Afrika. Toegang tot energie is een basisbehoefte, maar de meeste vluchtelingen hebben geen toegang tot schone en betaalbare energiebronnen, en zijn afhankelijk van biomassa voor bijna al hun huishoudelijke energiebehoeften. De meeste energie-interventies in vluchtelingenkampen worden geleid door humanitaire organisaties of ontwikkelingspartners en missen een gecoördineerde en duurzame betrokkenheid van de particuliere sector.

Ondanks talrijke interventies gericht op het verbeteren van de toegang tot schone en betaalbare energiebronnen, is 93% van de huishoudens van vluchtelingen en gastgemeenschappen afhankelijk van hout om mee te koken. Vrouwen en meisjes besteden 12-24 uur per week aan het verzamelen van brandhout, waarbij ze lange afstanden moeten afleggen om dit te doen. Hierdoor lopen ze een verhoogd risico op seksueel geweld en andere beschermingsrisico's. Bovendien ontving slechts 9% van de beoogde huishoudens in 2019 zuinige kachels in Kiryandongo. Toegang tot schone energie blijft een uitdaging om drie belangrijke redenen; fysieke afstand, lage koopkracht van vrouwen en beperkte ondersteuning na verkoop.

Het team heeft in Kiryandongo een onderzoek gedaan naar de energiebehoefte en de markt. De bevindingen toonden aan dat 98% van de huishoudens ongekookt water drinkt dat uit waterputten wordt gehaald, en dat  80% van de huishoudenshoutskool en/of brandhout gebruikt om het huis warm te houden. Iedereen loopt lange afstanden tot aan de stad Bweyale om houtskool te kopen. De bevindingen wijzen op een ontoereikend gebruik van schone energieproducten. Er is behoefte aan betaalbare niet-elektrische waterzuiveraars, toegang tot betaalbare schone energiebesparende kachels en elektriciteit voor licht en om telefoons op te laden. 

Het project  

Met het ‘Clean Energy Kiosks’ project vergemakkelijkt Save the Children en partners het opzetten van gelokaliseerde ‘sociaal inclusieve energiekiosken’, punten waar men energie-gerelateerde producten kan aanschaffen. Dit doen we met behulp van bewezen innovatieve benaderingen om de vraag van vluchtelingengemeenschappen te stimuleren en lokale ecosystemen voor schone energie te creëren samen met de gemeenschap. Kiosk-eigenaren worden uitgerust met transportmiddelen om het bereik te vergroten en nazorg te ondersteunen. Hierdoor trachten we de toegang tot schone energie en de service na aanschaf van de energiebronnen te verbeteren, met in het bijzonder aandacht voor vrouwen. 

Ook zullen sociaaleconomisch kwetsbare huishoudens vouchers ontvangen waarmee ze energietechnologieën naar keuze kunnen kopen. Via deze vouchers krijgen huishoudens toegang tot diensten bij de energiekiosken, zoals het opladen en de installatie van energietechnologieën. Ook krijgen ze hiermee toegang tot doorlopende ondersteuning van getraind personeel bij onderhoud, vragen en/of problemen. Deze vouchers ondersteunen zo ook weer de energiekiosken door het creeëren van snelle omzet en herinvestering wat zorgt voor groei en duurzaamheid.   Tot slot krijgen de deelnemers training in financiën en ondernemerschap voor het runnen van de kiosk en het leveren van aftersales care.